Logo’s, we kunnen tegenwoordig niet meer zonder. Kijk maar eens goed om je heen, je ziet ze overal. Op de gevels van bedrijven, instellingen en verenigingen. Maar ook op bedrijfsauto’s, advertenties en producten, overal komen we logo’s tegen. Met een logo willen we ons onderscheiden van de concurrentie en ervoor zorgen dat we herkenbaar worden. We willen daarnaast aan de buitenwereld laten zien waar we voor staan. Maar sinds wanneer gebruiken we nu eigenlijk logo’s? Hiervoor moeten we terug tot aan de Griekse oudheid.
De betekenis van het logo
Het woord ‘logo’ is afgeleid van het Griekse woord ‘logos’. Dit woord staat voor symbool, woord of naam. De oude Grieken gebruikten het logo al bij het drijven van handel. Zo wilde men zich voor de buitenwereld herkenbaar maken. Deze handelsmerken zijn van alle tijden. Zolang de mens handel drijft, worden ze al gebruikt.
Het waren dus niet alleen de oude Grieken die dergelijke symbolen gebruikten. Zo schreven de oude Egyptenaren in hiërogliefen. In feite waren dit symbolen die men heel gemakkelijk kan onthouden. Ook de Chinezen en Japanners hebben een heel visuele taal met symbolen. Het voordeel van dergelijke geschriften is dat je er veel meer gevoel kunt instoppen dan in ons Romeinse schrift met letters.
Het ontstaan van bedrijfslogo’s
De bedrijfslogo’s zoals we die nu kennen zijn in een ver verleden ontstaan. Het gebruik van eenvoudige symbolen op wapenschilden vond al plaats in de bronstijd, zeg maar de periode van circa 3000 tot 800 voor het begin van onze jaartelling.
Deze symbolen werden in de loop der tijd steeds complexer. In de vroege middeleeuwen versierden de ridders hun schilden en vaandels al met symbolen om kenbaar te maken wie zij waren. Voor de adel kwamen er ingewikkelde regels waarin was vastgelegd waaraan een wapenschild moest voldoen. Zo kon men duidelijk zien met welke edele men te doen had.
Het waren echter niet alleen de edelen en de krijgsheren die van symbolen gebruik maakten. Ook de vaklieden zoals goudsmeden en bouwvakkers maakten er in de dertiende eeuw al gebruik van. In de grafische wereld verschenen er drukkerstekens en watermerken voor de makers van papier.
De Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) was een van de eerste internationale bedrijven dat gebruik maakte van een bedrijfslogo zoals we dat tegenwoordig kennen. Het logo bevatte de eerste letters van de drie woorden uit de naam. De letters waren in elkaar gehaakt. Het logo zou gedurende de zeventiende- en achttiende eeuw over de hele wereld te zien zijn.
Toen in de negentiende eeuw de industrialisering op gang kwam, gingen steeds meer bedrijven daadwerkelijk nadenken over het ontwerp van hun logo. Een van de eerste bedrijven die hun logo als handelsmerk liet registreren, was de Engelse bierbrouwer Bass.
Hierna ging het snel. Logo’s werden steeds belangrijker. In de wederopbouw fase na de Tweede Wereldoorlog gingen bedrijven meer en meer investeren in krachtige logo’s. Ook werden ze op steeds meer plekken zichtbaar. De welvaart nam steeds verder toe en bedrijven wilden zich met hun logo gaan onderscheiden van de concurrentie.
De opkomst van de ontwerpbureaus
De vraag na goede krachtige logo’s werd dus steeds sterker. Waar vraag is, komt aanbod. Dit liet dan ook niet lang op zich wachten. In de jaren zestig van de vorige eeuw zien we de eerste professionele ontwerpbureaus ontstaan. Deze gingen zich steeds verder specialiseren in het bedenken en ontwerpen van krachtige logo’s en huisstijlen.
In die tijd worden de logo’s en huisstijlen van grote bedrijven en instellingen zoals de NS en KLM bedacht. Alhoewel ze wel enigszins zijn aangepast, herkennen we de logo’s van destijds, tegenwoordig nog altijd.
Een ander bedrijf dat destijds een enorm expansiedrift had, is Albert Heijn. Het logo met de bekende gestileerde initialen van de oprichter van de supermarktketen, zien we vandaag de dag nog altijd terug. Dit toont eens te meer aan, dat een krachtig logo tijdloos is.
Conclusie
In feite is er maar heel weinig veranderd. Natuurlijk zijn we wat betreft de techniek en mogelijkheden een stuk verder dan de oude Grieken. Maar wat voor hen gold, is voor ons ook nog altijd van toepassing. Het gaat bij het logo om herkenning en de identiteit van het bedrijf of de instelling. Je onderscheiden van de concurrentie en laten zien waar je voor staat.
Je kent vast wel het Engelse gezegde “You never get a second chance to make a good first impression”. Een eerste indruk kun je maar één keer maken, zorg dus dat deze direct goed is. Met een krachtig logo waar goed over is nagedacht, is in ieder geval de eerste stap hiervoor gezet.
